Osteoporoz, yaygın olarak görülen bir kemik hastalığıdır. Özellikle yaşam süresinin uzaması ile önemli bir halk sağlığı problemi haline gelen osteoporoz nedeniyle kemik kırılganlığı artar. Genellikle 45 yaşından sonra görülen bu rahatsızlığı toplum sorunu haline getiren yönü ise kırıklar ile olan bağlantısıdır. Osteoporoz nedeniyle oluşan kırıklar genellikle kalça, omurga ve el bileğinde meydana gelmektedir. Yetersiz miktarda alınan vitamin ve mineraller ya da aşırı miktarda tüketilen kafein, sodyum, potasyum ve alkol gibi maddeler nedeniyle osteoporoz oluşabilmektedir. Osteoporoz tedavisi ise farklı yöntemler ile gerçekleştirilebilmektedir. Bu anlamda ilaç tedavisi ve hormon replasman tedavisi gibi yöntemlere başvurulabilir.
Osteoporoz Tedavisinde Uygulanan Yöntemler
Osteoporoz tedavisinde; kemik yoğunluğunu korumak ve kırık riskini azaltmak için kullanılan çeşitli tedavi seçenekleri mevcuttur. Uygulanan tedavi sırasında hastanın yaşı, sağlık durumu, ihtiyaçları ve yaşam şekli göz önünde bulundurulmaktadır. Bu anlamda tedavi sırasında bireylerin yeterli kalsiyum ve D vitamini almaları sağlanmalıdır. Yine osteoporoz tedavisi sürecinde mutlaka egzersiz yapılmalı, sigara ve alkolden uzak durulmalıdır.
Osteoporoz tedavisi düşünülen hastalara osteoporozun risk faktörleri ile ilgili danışmanlık verilmelidir. Tedavinin bir parçası olarak kalsiyum, D vitamini ve egzersiz dâhil edilmelidir. Bu anlamda günde 15 dakika güneşlenmek, vücudun D vitamini oluşturması ve depolaması için yeterlidir. Yine tedaviye başlamadan önce sekonder osteoporoz nedenleri araştırılmalı ve kemik mineral yoğunluğu santral bölgeden yapılmalı ve vertebral bölge dâhil edilmelidir.
FDA tarafından onaylanan tedavi ve koruma amaçlı kullanılan ilaçlar; bifosfonatlar, östrojenler, kalsitonin, paratiroid hormon ve RANKL inhibitörü denosumabtır. Bifosfonatlar, kemik yıkımını önler. Kemik kütlesinde artış ve kırılma olaylarında ise azalma sağlarlar. Etkinlikleri, yan etkileri farklı olan haftalık ve aylık olarak kullanılabilen farklı türde bifosfanatlar bulunmaktadır.
Hormon replasman tedavisi (HRT) de osteoporoz tedavisi için başvurulan yöntemlerden birisidir. Çok sayıda kadın üzerinde yapılan araştırmaların sonucuna göre tedavide HRT’nin rolü yakın zamanda yeniden değerlendirilmiştir. Kemik üzerinde olumlu etkileri olan ve menopoz bulgularının tedavisinde de kullanılan hormon replasman tedavisinin yanında osteoporoz tedavisinde kullanılan daha etkili ve hormonal olmayan başka tedaviler de bulunmaktadır.
