Omurga, baş bölgesinden başlayarak kuyruk sokumuna kadar uzanan kemik dizilimine verilen addır. Bir taraftan vücudumuzun dik durmasını, diğer taraftan ise omuriliğin korunmasını sağlayan omurganın anatomisi genel olarak 3 bölümde incelenmektedir. Bu bölümler; boyun, sırt ve beldir. Bel omurlarının altında embriyolojik olarak omurga yapısındaki sakrum kemiği ve onun altında ise kuyruk sokumu kemiği bulunmaktadır. Vücudun dik durmasını sağlayan bu yapısındaki değişiklikler, doğuştan ya da yaşamanın herhangi bir evresinde gerçekleşebilmektedir. Bahsedilen değişiklikler arasında bel ve sırt kırığı yani omurga kırıkları yer almaktadır.
Omurga kırıkları kaza ya da bir travmaya bağlı olarak gelişebileceği gibi, aynı zamanda kemik erimesi veya stres kırıkları şeklinde de görülebilmektedir. Omurga kırıklarının en sık rastlandığı bölgeler ise 1. bel omuru ve 12. sırt omurudur. Bu kırıkların erken dönemdeki belirtileri genellikle sırt ve bel ağrısı ile kas spazmı şeklindedir. Kırığa omurilik yaralanması da eşlik ediyorsa; uyuşukluk, kol ve bacaklarda hissizlik, idrar kaçırma ve kuvvet kaybı gibi çeşitli şikâyetler yaşanabilir. Kırıkların geç dönemdeki belirtisi ise kamburluk (kifoz) olarak karşımıza çıkmaktadır.
Bel ve Sırt Kırığı Tedavisi Nasıl Yapılır?
Bel ve sırt kırığı tedavisi, kırığın omurilik hasarı bulunup bulunmamasına göre değişiklik göstermektedir. Tedavinin amacı, normal fizyolojik yüklenmeler ile zarar görmeyecek bir omurga elde etmek ve hastaların kısa zamanda eski günlük aktivitelerine geri dönebilmeleridir. Bu doğrultuda kemikleri birbirine bağlayan yumuşak dokuları yaralanmadan etkilenmeyen hastalar, yatak istirahati ve korse ile tedavi edilebilmektedir. Korse kullanımı yaklaşık olarak 6 ay kadar sürebilmektedir.
Kırık sonucu omurilik hasarı oluşmuş ya da oluşma riski taşıyorsa cerrahi yöntemler tercih edilmektedir. Cerrahi tedavi sırasında omurların sağlamlığının yeniden elde edilmesi genellikle arka kısımdan uygulanan çubuk ve vidalar ile sağlanmaktadır. Yine sinir hasarı ya da yaralanma riski söz konusu ise dekompresyon adı verilen rahatlama işlemi de tedaviye ilave edilmektedir.
Osteoporoza bağlı olarak oluşan çökme kırıklarında kifoplasti ya da vertebroplasti yöntemleri tercih edilebilir. Bel ve sırt kırığı tedavisinde kullanılan kifoplasti yönteminde çimento uygulaması öncesinde balon ile omurda oluşan çökme düzeltilir. Yine vertoplastide ise; omur içerisine kemik çimentosu gönderilir ve ağrı giderilerek çökmenin ilerlemesi de engellenmiş olur. Kapalı stabilizasyon ameliyatları yapılmaktadır.
